Kedilerde Osteoartrit (Kireçlenme) Nedir? Belirtileri, Riskler ve Evde Bakım Önerileri

Kedilerde osteoartrit, eklem yüzeylerindeki kıkırdak dokusunun zamanla yıpranması, eklem çevresinde kemik oluşumlarının (kireçlenme) gelişmesi ve kronik iltihapla ilerleyen bir eklem hastalığıdır. Bu süreç:

• Eklem hareketlerini kısıtlar,

• Günlük aktivitelerde ağrıya yol açar,

• Kedinizin yaşam kalitesini sessizce düşürür.

Birçok kedi osteoartrit yaşasa da, belirtiler çoğu zaman fark edilmez. Bu yüzden kedi eklem ağrısını erken tanımak çok önemlidir.

Kedilerde Osteoartrit Belirtileri:

Kediniz Topallamasa da Ağrı Çekiyor Olabilir

Kediler ağrılarını saklama konusunda uzman olduğu için, osteoartrit genellikle davranış değişiklikleriyle kendini belli eder.

1. Hareket ve Atlamada Azalma

• Eskiden çıktığı yüksek yerlere çıkmaktan kaçınma

• Yüksekten atlamak yerine daha düşük noktaları tercih etme

• Merdiven inip çıkmada isteksizlik. Bu durum çoğu zaman “yaşlılık” sanılsa da, altında eklem ağrısı olabilir.

2. Daha Çok Uyuma, Daha Az Oyun

• Gün içinde artan uyku ihtiyacı

• Oyuncaklara, lazerlere ilgide azalma

• Enerjisi yüksek kedinin zamanla “üşengeç” hale gelmesi

3. Tüy Bakımında Bozulma

• Sırtta ve kalçada kabalaşmış, keçeleşmiş tüyler

• Kedinin kendini eskisi kadar temizleyememesi

• Bazı bölgelere ulaşırken zorlanma

4. Tuvalet Alışkanlığında Değişiklik

• Kum kabının yanına tuvalete yapma

• Kenarları yüksek kum kaplarına girmekte zorlanma. Bu çoğu zaman “davranış sorunu” gibi görünür fakat eklem ağrısı çok yaygın nedendir.

5. Karakter ve Davranış Değişiklikleri

• Kucağa alınmayı sevmeme

• Dokunmaya tepki verme (hırlama, pati atma)

• Daha çok saklanma, sosyal temastan kaçınma

• Normalde sevecen olan kedinin huysuzlaşması

Unutmayın: Yaşlanmak normaldir, ağrı çekmek normal değildir.

Hangi Kediler Osteoartrit İçin Daha Risklidir?

Osteoartrit her kedide görülebilir ama bazı gruplar daha yüksek risk taşır:

• İleri yaş kediler (10 yaş ve üzeri)

Yaşla birlikte eklem yüzeylerinde doğal yıpranma başlar.

• Büyük ve ağır ırklar

Maine Coon, Norveç Orman Kedisi gibi ırklarda eklem yükü daha fazladır.

• Genetik yatkınlığı olan ırklar

Özellikle Scottish Fold’larda kıkırdak yapısı bozukluğu nedeniyle erken yaşta osteoartrit yaygındır.

• Kilolu / obez kediler

Fazla kilo hem mekanik yükü artırır hem de vücuttaki yangıyı tetikler.

• Travma geçmişi olan kediler

Daha önce kırık, bağ yaralanması veya çıkık yaşayan kedilerde ilerleyen yıllarda osteoartrit gelişme riski daha yüksektir.

Evde Neler Yapabilirsiniz? (Koruyucu ve Destekleyici Adımlar)

Osteoartriti tamamen önlemek her zaman mümkün olmasa da, eklemleri korumak ve ağrıyı azaltmak için yapılabilecek pek çok pratik adım vardır.

1. Kedinizin İdeal Kilosunu Korumak

• Fazla kilo eklemlere ekstra yük bindirir.

• Aşırı mama tüketimi ve ödüller obeziteyi artırır.

• Kilo vermesi gereken kedilerde mutlaka veteriner kontrolünde planlı bir program uygulanmalıdır.

2. Uygun ve Kaliteli Beslenme

• Yaşa ve aktiviteye uygun mama seçimi önemli.

• Omega-3 yağ asitlerinden (balık yağı) zengin mamalar, eklem iltihabını baskılamaya yardımcı olabilir.

• Takviyeler mutlaka veteriner önerisiyle kullanılmalıdır.

3. Evi “Eklem Dostu” Hale Getirmek

• Rampa veya basamak kullanarak zıplama mesafelerini azaltabilirsiniz.

• Alçak girişli kum kapları eklem ağrısı olan kediler için idealdir.

• Mama ve su kaplarını hafifçe yükseltmek boyun ve ön bacak yükünü azaltır.

• Yumuşak yataklar eklem baskısını hafifletir.

• Kaygan zeminlerde halı veya paspas kullanmak kaymayı önler.

Bu düzenlemeler özellikle yaşlı kedilerde yaşam kalitesini ciddi şekilde artırır.

4. Hafif ve Düzenli Hareket

• Kısa, düşük tempolu oyunlar eklemleri destekler.

• Ani zıplamalı, aşırı yorucu oyunlardan kaçının. Amaç: Nazikçe hareket ettirmek.

Kedinizde Bu Belirtiler Varsa Veterinere Başvurun

Aşağıdaki belirtilerden biri bile varsa, “bekleyelim geçer” dememelisiniz:

• Son zamanlarda daha az atlama / zıplama

• Kum kabına girmekte zorlanma

• Kucağa alınmaktan kaçınma

• Sabahları kalkarken tutukluk

• Tüy bakımının belirgin şekilde bozulması

Erken dönem osteoartrit , basit düzenlemelerle çok daha iyi yönetilebilir.